Skuteczność remdesiwiru (leku przeciwwirusowego) w leczeniu chorych na COVID-19

Najważniejsze informacje

• U dorosłych hospitalizowanych z powodu COVID-19, stosowanie remdesiwiru, w porównaniu z placebo (leczeniem pozorowanym) lub standardową opieką, ma prawdopodobnie niewielki lub żaden wpływ na ryzyko zgonu w ciągu 150 dni od rozpoczęcia leczenia.

• Remdesiwir prawdopodobnie nieznacznie zwiększa szansę pacjentów hospitalizowanych na poprawę i uzyskanie wypisu (opuszczenie szpitala lub powrót do domu). Może też zmniejszyć ryzyko pogorszenia się stanu zdrowia (konieczności wentylacji inwazyjnej przez rurkę oddechową lub zgonu).

• Zazwyczaj pacjenci, którzy mają łagodne objawy i nie są hospitalizowani, obciążeni są mniejszym ryzykiem zgonu. Remdesiwir prawdopodobnie zmniejsza ryzyko zaostrzenia się choroby i hospitalizacji, nie można jednak jednoznacznie stwierdzić, czy wpływa na poprawę stanu zdrowia (np. złagodzenie objawów).

• W przyszłych badaniach należy sprawdzić wpływ remdesiwiru na przebieg COVID-19 w różnych podgrupach (np. u osób o lżejszym lub cięższym przebiegu choroby).

Co to jest remdesiwir?

Remdesiwir jest lekiem zwalczającym wirusy. Wykazano, że zapobiega on namnażaniu się wirusa wywołującego COVID-19 (SARS-CoV-2). Organy nadzoru medycznego zatwierdziły remdesiwir w leczeniu chorych na COVID-19. Często zgłaszane skutki uboczne to nudności, wymioty i ból głowy, a także zmiany w wynikach badań krwi.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy się dowiedzieć, czy remdesiwir jest skuteczny w leczeniu chorych na COVID-19 i czy jego stosowanie wiąże się z występowaniem niepożądanych skutków, w porównaniu z placebo lub standardową opieką. Jego skuteczność może zależeć od tego, jak bardzo zaawansowana jest choroba w momencie rozpoczęcia leczenia. Wprowadzono zatem podział na pacjentów hospitalizowanych z chorobą o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu (np. pacjentów wentylowanych) oraz osoby niehospitalizowane, które uzyskały pozytywny wynik testu na COVID-19 i nie mają objawów lub są one łagodne.

Interesowały nas następujące wyniki dotyczące hospitalizowanych pacjentów:

• liczba zgonów w ciągu 28 dni po leczeniu lub po upływie więcej niż 28 dni jeśli dane były dostępne,

• liczba zgonów, które nastąpiły podczas hospitalizacji,

• czy stan zdrowia pacjentów poprawił się po leczeniu oraz czy byli gotowi do wypisu,

• czy stan pacjentów pogorszył się na tyle, że wymagali oni inwazyjnej wentylacji mechanicznej (przez rurkę oddechową) lub zmarli,

• jakiekolwiek skutki uboczne; i

• poważne działania niepożądane.

Przedmiotem zainteresowania były następujące informacje dotyczące pacjentów niehospitalizowanych:

• liczba zgonów w ciągu 28 dni po leczeniu lub po upływie więcej niż 28 dni jeśli dane były dostępne,

• czy po leczeniu stan zdrowia pacjentów poprawił się na tyle, że byli oni wolni od objawów,

• czy stan zdrowia pacjentów uległ pogorszeniu do tego stopnia, że wymagali oni hospitalizacji lub zmarli,

• jakość życia,

• jakiekolwiek skutki uboczne; i

• poważne działania niepożądane.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwano badań, które dotyczyły stosowania remdesiwiru w leczeniu dorosłych chorych na COVID-19, w porównaniu z placebo lub standardową opieką. Nie brano pod uwagę płci i pochodzenia etnicznego pacjentów.

Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy nasze zaufanie co do wiarygodności wyników, opierając się na czynnikach takich jak metodologia badań i liczba uczestników.

Co udało się ustalić?

Znaleziono 8 badań do których włączono 10 656 osób hospitalizowanych z umiarkowanym lub ciężkim przebiegiem COVID-19 i 1 badanie z udziałem 562 osób z łagodnym przebiegiem COVID-19. Spośród nich 5982 chorych przyjęło remdesiwir. W badaniach nie brano pod uwagę osób bez objawów COVID-19. Średnia wieku pacjentów wynosiła 59 lat.

Kluczowe wnioski

W uwzględnionych badaniach porównano stosowanie remdesiwiru wraz ze standardową opieką zdrowotną lub standardową opieką zdrowotną (z placebo lub bez niego) u hospitalizowanych chorych na COVID-19.

Pacjenci hospitalizowani z umiarkowanym lub ciężkim przebiegiem COVID-19

Stosowanie remdesiwiru prawdopodobnie ma niewielki lub żaden wpływ na liczbę zgonów po 28 dniach, po 60 dniach lub zgonów w szpitalu w ciągu 150 dni. Prawdopodobnie nieznacznie zwiększa szansę na poprawę stanu zdrowia pacjentów, a także prawdopodobnie zmniejsza ryzyko pogorszenia się stanu zdrowia. Częstość występowania działań niepożądanych o dowolnym nasileniu była podobna między porównywanymi grupami.

Osoby niehospitalizowane z łagodnym przebiegiem COVID-19

Nie odnotowano żadnego zgonu w trakcie badania (28 dni) z udziałem pacjentów leczonych ambulatoryjnie. Po leczeniu remdesiwirem stan osób rzadko pogarszał się w takim stopniu, by doszło do ich hospitalizacji. Nie ustalono dokładnie, czy remdesiwir zwiększa czy zmniejsza szansę na polepszenie stanu zdrowia pacjentów. Podczas stosowania remdesiwiru może wystąpić mniej poważnych działań niepożądanych niż w przypadku placebo lub standardowej opieki zdrowotnej. Częstość występowania działań niepożądanych o dowolnym nasileniu była podobna między porównywanymi grupami.

Jakie są ograniczenia zgromadzonych danych naukowych?

Jesteśmy umiarkowanie pewni danych dotyczących zgonów i przebiegu choroby u osób hospitalizowanych. Nasze zaufanie do danych dotyczących wszystkich innych wyników w tej grupie jest ograniczone ze względu na różnice między badaniami i możliwy wpływ zastosowanej metodologii. W przypadku niehospitalizowanych pacjentów z łagodnym COVID-19 jesteśmy umiarkowanie pewni danych naukowych dotyczących pogorszenia stanu pacjentów i skutków niepożądanych. Nasze zaufanie do danych dotyczących wszystkich pozostałych wyników jest ograniczone, zwłaszcza co do danych świadczących o poprawie stanu zdrowia pacjentów, głównie ze względów metodologicznych (np. pomiary zostały przeprowadzone w nieodpowiedni sposób, nie da się ich porównać, lub z powodu obu ww. przyczyn) oraz różnic pomiędzy badaniami. Badania przeprowadzono w czasie, gdy nie rozpoczęto programów szczepień, a wirus różnił się od późniejszych szczepów. Większość osób biorących udział w badaniach mieszka również w krajach o wysokich i średnich dochodach. Może to ograniczać możliwość odniesienia wyników badań do osób zaszczepionych w krajach o niskich dochodach i mniejszym dostępie do opieki medycznej.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Jest to aktualizacja wstępnego przeglądu, a dane naukowe są aktualne do 31 maja 2022 r.